Iłża - ilza.pl

Historia Centrum Kultury i Turystyki w Iłży zaczyna się w latach 50 ubiegłego wieku, kiedy w nowej rzeczywistości okresu powojennego wystąpiła potrzeba utworzenia nowych struktur organizacyjnych dla społeczeństwa. Zarówno władzom miasta, jak i jego mieszkańcom zależało na kontynuowaniu rozwoju życia kulturalnego z okresu przedwojennego. Iłża nie miała jednak miejsca, w którym można byłoby prowadzić działalność społeczno-kulturalną. Nie było w mieście żadnego ośrodka kultury, dobrej kawiarni ani większej świetlicy. Jedynym miejscem spotkań towarzyskich mieszkańców była sala mieszcząca się w dawnym Domu Strażaka, przy ul. Garbarskiej 5. Spotykali się tutaj cyklicznie przedstawiciele iłżeckiej kultury oraz sztuki. Dzięki ich zaangażowaniu w roku 1965 rozpoczął swoją działalność Miejski Dom Kultury w Iłży. W trudnych warunkach lokalowych (dwie sale, trzy pokoiki, kawiarenka) prowadzono przez lata pozaszkolną działalność dla dzieci i młodzieży, a także dla dorosłych. Tu pod czujnym okiem instruktorów tworzono pierwsze koła zainteresowań, organizowano wystawy artystyczne, festyny, warsztaty kulturalne, zabawy i przedstawienia. W pierwszych latach, ośrodek musiał także realizować program propagandy narzucanej przez władzę w postaci przymusu odbycia różnych świąt i rocznic państwowych. W kolejnych latach pojawiło się tu kino, czytelnia, utworzono małą scenę. Powstały artystyczne sekcje m.in.: muzyczna, taneczna, plastyczna, tkacka, teatralna, fotograficzna oraz modelarska. Swoje spotkania i próby miała w siedzibie ośrodka także Iłżecka Orkiestra Dęta. Nie sposób wymienić wszystkich form działalności oraz ilości wydarzeń kulturalnych odbywających się w Miejskim Domu Kultury. Zmieniali się kierownicy i dyrektorzy placówki, byli nimi m.in.: Krzysztof Falkiewicz, Rajmunda Wójcik, Leonarda Garska, Andrzej Janion, Zygmund Grzyb oraz Krzysztof Kozera. 

Ze względu na trudne warunki lokalowe część zajęć kulturalno-wychowawczych została przeniesiona w latach 90-tych do piętrowego domku na ulicy Błazińskiej 40, zwanego „Chatką”. Tutaj m.in. działała pracownia plastyczna i studio nagrań, a w obleganej przez młodzież i dorosłych kawiarni dosłownie panoszyła się kultura. W „Chatce” były organizowane wystawy, koncerty i wieczory muzyczne. Działało wakacyjne KINOWIDEO.

W latach 80-tych i 90-tych XX wieku Dom Kultury pełnił wiodącą role w środowisku. Ambitny dyrektor placówki mgr Krzysztof Kozera oraz młodzi i pełni zapału pracownicy przyczynili się do znacznego rozwoju działalności instytucji. Stary, zniszczony budynek z trudem mieścił liczne zespoły taneczne, plastyczne i rękodzielnicze. Samorząd Iłży podjął decyzję o przeznaczeniu lokalu na osiedlu Stanisława Staszica po Publicznej Szkole Podstawowej na potrzeby Domu Kultury. Dzięki ofiarnej pracy dyrektora i całego zespołu pracowników, a także przychylności władz Urzędu Miejskiego budynek zaadaptowano, wyremontowano i sukcesywnie przeniesiono tu zajęcia zespołów artystycznych oraz administrację.

Dom Kultury rozkwitał i służył mieszkańcom Iłży oraz okolicznych miejscowości dając im możliwość korzystania z różnorodnych form aktywności artystycznej oraz rozwoju uzdolnień i poszerzania wiedzy. W placówce od lat działały już prężnie sekcje: taneczne, muzyczno-instrumentalne, recytatorska, teatralna, fotograficzna, brydża sportowego, modelarska, plastyczna oraz inne. W latach 90-tych szczególnym powodzeniem cieszyły się także kursy języków obcych. Dom Kultury stał się organizatorem cyklicznych imprez kulturalnych o zasięgu ponadlokalnym takich jak: Dni Leśmianowskie, Spotkania z Balladą, Plener Malarski, Festiwal Folkloru im. Józefa Myszki oraz Iłżeckie Dni Kultury.

Od września 1987 roku swoją działalność rozpoczęła także filia iłżeckiego Domu Kultury w Jasieńcu Iłżeckim Górnym, a kierownikiem placówki został Zdzisław Kuchciak. Działały tu dziecięce zespoły taneczne, śpiewacze oraz Koło Gospodyń Wiejskich. Do dziś kultywuje się tutaj przede wszystkim rodzimy folklor i pielęgnuje tradycję.

W 2010 roku powstał w Iłży na Placu 11-go Listopada Punkt Informacji Turystycznej. Nadzór nad placówką przejął Dom Kultury. Iłża zaczęła promować się turystycznie, bo przecież historia miasteczka jest bogata i piękna, a atrakcji i zabytków tu nie brakuje. Pokoje w kamieniczce na piętrze w kolejnych latach zostały zaadoptowane na Izbę Bolesława Leśmiana, a kolejne pomieszczenia na Galerię Malarstwa i sklepik z pamiątkami regionalnymi.

Dom Kultury na osiedlu Stanisława Staszica to zawsze było miejsce pełne życzliwości, twórczego działania i ambitnych planów. Warunki pracy działalności kół i zespołów zainteresowań znacznie się tu w kolejnych latach poprawiły, jednak nadal odczuwalnym mankamentem był brak dużej sali widowiskowej. Mała kameralna scena mieszcząca się w galerii na piętrze z trudem mieściła ok. 70 ciu widzów. Władze gminy podjęły decyzję o budowie Sali Widowiskowo-Kinowej. Obok Domu Kultury powstał piękny nowoczesny budynek, który uroczyście otwarto w 2018 roku. W Sali Widowisko-Kinowej mieści się scena o powierzchni ponad 100 m2 z podwieszanym ekranem do projekcji filmowych i zapleczem z prawdziwego zdarzenia dla artystów i gości występujących na scenie. Klimatyzowana, nowoczesna sala mieści 352 osoby. Scena umożliwia występy artystyczne praktycznie bez ograniczeń. Po dwudziestu latach przerwy do Domu Kultury w Iłży powróciło kino. W 2018 roku został także utworzony dla mieszkańców gminy Uniwersytet Trzeciego Wieku.

Od 22.02.2022 roku Dom Kultury w Iłży zmienił nazwę na Centrum Kultury i Turystyki. Oprócz działalności kulturalnej CKiT przejęło obsługę ruchu turystycznego w mieście i na zrewitalizowanym wzgórzu zamkowym. To nowe bardzo ważne zadanie w działalności jednostki.

Centrum Kultury i Turystyki w Iłży to już nie tylko edukacja kulturalna, wychowanie przez sztukę czy organizacja imprez. To miejsce skupiające wokół siebie wielu pasjonatów dobrej rozrywki, kultury żywego słowa, a także bogatej historii Iłży. Uwzględniając walory krajobrazowe miasteczka (zrewitalizowane wzgórze zamkowe z basztą i komnatami, jezioro, inne zabytki kultury materialnej) oraz aktywny stosunek do kulturowych tradycji, Iłża z Centrum Kultury i Turystyki staje się kulturalno-turystycznym centrum regionu.